Hierdoor kun je pijnlijke borsten hebben tijdens de overgang

Opvliegers en stemmingswisselingen zijn symptomen die vaak in één adem worden genoemd met de overgang. Daarnaast zijn er nog tal van minder bekende symptomen. Wist je bijvoorbeeld dat je last kunt krijgen van pijnlijke borsten? Libelle sprak hierover met levenscoach en overgangsexpert Astrid Zwart.

Pijnlijke borsten in de overgang

“Rondom de overgang hebben veel vrouwen last van allerlei klachten, waaronder pijnlijke borsten. De verzamelnaam voor borstklachten is ‘mastopathie’”, legt Zwart uit. “Mastopathie kan al ver voor de overgang beginnen, vanaf het 35e levensjaar ongeveer.”

Symptomen van mastopathie

Volgens Zwart ben je officieel in de overgang als je een jaar lang niet meer hebt gemenstrueerd: “Maar je vrouwelijke hormonen beginnen al ver daarvoor af te nemen en dat kan dus ook bij sommigen klachten veroorzaken.” De symptomen van mastopathie zijn onder andere pijnlijke en gespannen borsten, pijn bij aanraking of beweging, soms vochtafscheiding uit de tepel, en de borsten kunnen stug en onregelmatig aanvoelen. Sommige vrouwen hebben hier constant last van, bij anderen hangt het vooral van de cyclus af. Vlak voor de menstruatie is het bij veel vrouwen het ergst. Na de overgang hebben de meeste vrouwen er minder of geen last meer van, maar dat geldt niet voor iedereen.”

Oorzaak: oestrogeendominantie

Hoe dit precies komt? Daar is een mooi woord voor: oestrogeendominantie. “Dit is de oorzaak van veel hormonale klachten bij vrouwen. Met oestrogeendominantie wordt bedoeld dat de twee belangrijkste vrouwelijke hormonen, oestrogeen en progesteron, uit balans zijn geraakt. Even kort door de bocht zou je oestrogeen een ‘stimulerend’ hormoon kunnen noemen en progesteron een ‘rustgevend’ hormoon. Als die twee in balans zijn, zul je weinig of geen last hebben van hormonale vrouwenklachten, ook niet tijdens de overgang”, legt Zwart uit. “Bij oestrogeendominantie is er verhoudingsgewijs een teveel aan bepaalde vormen van oestrogeen aanwezig in het lichaam ten opzichte van progesteron. Dit kan tot allerlei klachten leiden, waaronder PMS, hevig menstrueel bloedverlies, hormonale migraine, vleesbomen en dus ook pijnlijke en gespannen borsten. Vooral tijdens de jaren voor de overgang kan er ook een relatief tekort aan progesteron zijn. Dan is het probleem niet een teveel aan oestrogeen, maar omdat de progesteronaanmaak richting de overgang steeds minder wordt en uiteindelijk bijna helemaal stopt, kan er toch oestrogeendominantie zijn.”

Behandeling

Wat kun je doen als je last hebt van eerdergenoemde symptomen? Zwart benadrukt dat het altijd verstandig is om je huisarts te bezoeken als je last hebt van je borsten. Zo kan borstkanker worden uitgesloten: “Heb je dat uitgesloten, dan kun je wel iets doen om je klachten te verminderen of kwijt te raken. Om te beginnen is het verstandig om geen beugel-bh’s meer te dragen. Het best is het voor je borsten als ze vrij kunnen bewegen. Dat helpt de doorstroming van bloed en lymfe en daarmee de afvoer van afvalstoffen. Jezelf ‘inklemmen’ in een strakke beugel-bh is daarom niet gezond, want dat kan op den duur leiden tot stuwing en ophoping van afvalstoffen, met uiteindelijk ontstekingen tot gevolg. Draag liever geen bh, of anders een zachte ‘bralette’ van bijvoorbeeld bamboe of katoen, een zachte beugelloze sport-bh.”

Borsten borstelen

Daarnaast adviseert Zwart om je borsten droog te borstelen. Dit kun je een paar keer per week, of zelfs dagelijks, een paar minuten lang doen. “Er zijn speciale borstels te koop, waarmee je de omgeving van je borsten zachtjes kan masseren om de doorbloeding en lymfestroom te helpen. Je kan proberen of het helpt om je borsten warm te houden met warme kleding of warme kompressen, of juist om ze te koelen. Ook een borstweefselbehandeling (bij een erkende VLOW therapeut) kan helpen.”

Xeno-oestrogenen

Een gezonde leefstijl is volgens de overgangsexpert ook belangrijk. Daarbij kun je denken aan gezonde voeding en voldoende beweging, maar ook bij het vermijden van zogenaamde ‘xeno-oestrogenen’ kun je baat hebben. “Dat zijn stofjes in onze omgeving en producten die een sterke oestrogene werking hebben in ons lichaam, maar van niet-natuurlijke oorsprong zijn. Deze ‘namaakhormonen’ komen in allerlei chemische producten voor: vooral in plastics (weekmakers zoals ftalaten, BPA), bestrijdingsmiddelen en onkruidverdelgers, maar ook in synthetische kleding, cosmetica, schoonmaakmiddelen, zeep, nagellak, geur-, kleur- en smaakstoffen. Als je zoveel mogelijk natuurlijke (zo mogelijk biologische) voeding koopt en natuurlijke verzorgingsproducten met zo weinig mogelijk plastic verpakkingsmateriaal kom je al een heel eind!”