Wat is stress?

Stress is een fysiologische en psychologische reactie op een gebeurtenis of aanhoudende toestand. Dit betekent dat je stress zowel mentaal als fysiek in je lichaam voelt. Het is een natuurlijke reactie van het lichaam op ‘gevaarlijke’ situaties. Je bent alert en je bent je heel bewust van je omgeving. Bijvoorbeeld bij een directe dreiging: een auto die iets te dichtbij komt, een gevaarlijke ladder of noodweer. Een naderende deadline. Kortdurende stress kan je helpen en is niet per se ongezond, maar wanneer het langer aanhoudt kan dit behoorlijke invloed hebben op je leven. 

Wat zijn symptomen van stress?

Stress ervaren de meeste mensen aan de hand van de volgende klachten: 

  • Hoofdpijn. Je krijgt snel hoofdpijn of hebt een hoofdpijn die maar niet verdwijnt. In sommige gevallen ben je gevoeliger voor migraine. 
  • Spanning in het lichaam. Je hebt het gevoel continu ‘aan’ te staan. 
  • Vermoeidheid. Je hebt een slechte nachtrust, bijvoorbeeld omdat je blijft piekeren. Zelfs als je goed slaapt, word je moe wakker. 
  • Concentratieproblemen of piekeren. Je blijft mentaal op dezelfde onderwerpen hangen, vind het moeilijk om iets achter je te laten en blijft maar malen over problemen die je niet altijd zelf op kunt lossen.
  • Moeilijk of verkeerd ademhalen. Je ademt snel en oppervlakkig, je hebt het gevoel dat je longen zich niet goed vullen
  • Stijgende bloeddruk en een snelle hartslag. Je hart gaat tekeer, je krijgt het warm en je lichaam voelt klam aan.
  • Trillen. Je handen beven, je kunt niet stilzitten en hebt geen controle over het trillen van je lijf. 
  • Snelle afname of toename in gewicht, of juist moeilijk afvallen

De emoties lopen vaak hoog op wanneer je stress ervaart. Veel mensen ervaren dat ze sneller geprikkeld zijn, snel overgaan tot tranen of juist snel boos zijn of depressieve gevoelens hebben. 

stress

Hoe ontstaat stress?

Er is een groot onderscheid tussen gezonde en ongezonde stress. Gezonde stress is stress die gepast is voor kortdurende situaties. Zoals die deadline, bijvoorbeeld, of die gevaarlijke situatie in het verkeer. Wat hierin het onderscheid maakt is dat de stress verdwijnt zodra de situatie verdwijnt. Het lichaam kan dan herstellen en weer tot rust komen. Wanneer de stress aanhoudt en niet altijd een aanleiding heeft, kunnen we deze als ongezond classificeren. Soms voel je stress van buitenaf. Doordat andere erg hoge verwachtingen van je hebben, of als je het gevoel hebt dat van alles in je leven verkeerd loopt. 

Stress en hormonen

In periodes van stress maakt het lichaam adrenaline, cortisol en noradrenaline aan. In periodes van kortdurende stress zijn deze hormonen ontzettend effectief om goed om te kunnen gaan met de situatie. Wanneer je lichaam deze stoffen langere tijd aanmaakt, ook in situaties waarin er geen directe aanleiding is van stress, dan kan dit voor veel klachten zorgen. Cortisol beïnvloedt bijvoorbeeld de bloeddruk, het cholesterolgehalte en de werking van het afweersysteem. Adrenaline verhoogt de bloeddruk en vernauwt de bloedvaten. Noradrenaline verhoogt de bloeddruk en, bij hoge doseringen, zorgt voor verwijding van de pupillen. Chronische stress beïnvloedt alle hormonale systemen in je lichaam op een negatieve manier. Bij vrouwen zien we dit bijvoorbeeld terug in de menstruatiecyclus: de cyclus wordt onregelmatig, de vruchtbaarheid neemt af en de ‘normale’ klachten rondom een cyclus (rugpijn, stemmingswisselingen, eetbuien) kunnen verergeren. Verder kan in het algemeen de hormoonhuishouding uit balans raken. Dit beïnvloedt ook mannen. Als gevolg hiervan heb je bijvoorbeeld last van: 

  • Veel dorst
  • Eetbuien 
  • Gewichtsproblemen
  • Stemmingswisselingen 
  • Laag libido
  • Veel zweten en stress

Door aanhoudende stress verzwakt het immuunsysteem en ben je vatbaarder voor ziekte. Hierdoor voel je je sneller ziek, zwak en misselijk. 

stress

Wat kun je zelf doen tegen stress?

Bij het aanpakken van stress is het belangrijk om te kijken naar wat jij nodig hebt om je beter te kunnen gaan voelen. Een gezonde leefstijl is erg belangrijk in het tegengaan van stress. Genoeg beweging helpen je hoofd leegmaken en helpen het lichaam tot rust te komen. Ook is genoeg slaap ontzettend belangrijk. Kijk naar de periodes waarin je stress ervaart. Voel je je opgefokt na het drinken van cafeïne, dan is het misschien beter om hiermee te stoppen. Misschien voel je je juist erg gejaagd nadat je veel suiker hebt gegeten. Ook kan regelmaat in je dag helpen. Zo kom je minder snel voor onverwachte gebeurtenissen te staan die extra stress in je dag kunnen veroorzaken. Doe dit bijvoorbeeld door elke dag rond dezelfde tijd op te staan en naar bed te gaan – ook in het weekend. Sla geen maaltijden over en probeer rond dezelfde tijd te eten. Verder is het goed om uit de buurt te blijven van verdovende middelen en alcohol. Hoewel ze voor korte duur voor een ontspannen gevoel kunnen zorgen, verergeren de negatieve emoties na uitwerking van de alcohol of middelen. Sommige drugs stimuleren ook de gevoelens die er al zijn, dit zijn emotieversterkers. Bijvoorbeeld XTC. Wanneer je gestrest bent, betekent dit dus dat je extra gestrest raakt en zelfs in een staat van paniek terecht kunt komen. 

Wat voor hulp kun je krijgen bij stress?

Bij AZ-co helpen we jou door je leven te navigeren om de controle over je leven en jouw gevoelens terug te krijgen. Met de juiste oefeningen leer ik je op een gezonde manier om te gaan met stress en de bijkomende klachten. Bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen. Deze kunnen je helpen op de momenten dat je extra stress ervaart, wanneer je je hartslag voelt versnellen en je merkt dat je sneller, te snel, begint te ademen. Bij AZ-co nemen we het hele plaatje mee: waar komt jouw stress vandaan en wat kunnen we doen om te zorgen dat jij hier weer grip op krijgt?

Reviews

Bij het schrijven van alle teksten en boeken heb ik de afgelopen tien jaar zeer veel redactiemedewerkers en correctoren meegemaakt, maar niets kwam ook maar in de buurt van de kwaliteit die Astrid Zwart levert. Astrid checkt de teksten niet alleen op taalgebruik en spelling, maar zelfs op inhoudelijke fouten heeft ze me attent gemaakt. Haar werk heeft mijn boek Hormoonbalans voor Vrouwen absoluut naar een hoger niveau getild. Ik wil niet meer anders.

- Ralph Moorman

‘Astrid is een professional op het gebied van stresscounseling en mindfulnesscoaching. Ze stelt de goede vragen en helpt je daardoor zelf inzichten te krijgen. Daarnaast geeft ze tips en adviezen over hoe je thuis zelf aan de slag kunt. Een fijn persoon en een goede coach/gesprekspartner!’

- Daphne

Astrid houdt van de puntjes op de i. Niet alleen als het gaat om het redigeren van teksten maar ook inhoudelijk. Ze is zeer deskundig op het gebied van voeding en gezondheid. Ze denkt pro-actief mee, werkt zelfstandig en heeft vaak aan een half woord al genoeg. Haar Engels is uitstekend. Daarbij is ze ook nog eens ontzettend aardig. Heerlijk om haar in mijn team te hebben.

- Marjolein Dubbers

GRATIS

gezondheidstips

Heb jij net een zetje in de goede richting nodig? Download dan de gratis tips en ga gelijk aan de slag.